یکی از جذاب‌ترین شهرستانهای ایران برای گردشگری و اقامت شهرستان سوادکوه است ، اگر میخواهید اطلاعاتی درباره اینکه (سوادکوه کجاست ؟) میخواهید کسب کنید با ما در این مطلب همراه باشید تا شما را با شهرستان سوادکوه ، که یکی از مهم ترین نقاط گردشگری مازندران و جذاب‌ترین شهرهای شمال کشور است آشنا کنیم .
سوادکوه، شهرستان زیبای استان مازندران،در ناحیه البرز مرکزی قرار دارد و مساحت آن برابر با ۲۰۷۸ کیلومترمربع است ، منطقه سوادکوه به دلیل آب و هوای مطبوعی که دارد، مقصد بسیاری از مسافرین به حساب می آید. به نسبت آب و هوای کلی ایران که عموماً گرم و خشک است، در این منطقه شمال شاهد آب و هوای مرطوب تری هستیم و همین موضوع سبب شده تا شهرهای شمال کشور مقاصد خوبی برای افرادی باشد که علاقه مند هستند تا از آب و هوای گرم دیگر نقاط ایران فاصله گرفته و وارد یک منطقه آب و هوایی جدید شوند.
در بین شهرستان های شمالی کشور، یکی از زیباترین آن ها شهرستان سوادکوه است که در استان مازندران واقع شده و از آن به عنوان یکی از خاص ترین و پر جاذبه ترین شهرهای ایران یاد می شود. با ما همراه باشید تا در این مطلب از ملک سوادکوه نگاهی به شهرستان سوادکوه و سوادکوه شمالی انداخته و شما را با شهر وروستاهای مختلف این منطقه از ایران آشنا کنیم. اگر قصد سفر به شهرهای این شهرستان سرسبز و زیبا را داشتید برای اقامت می توانید از طریق سایت ملک سوادکوه ویلا و اقامتگاه مورد نظر خودتان را در سوادکوه رزرو کنید .
موقعیت جغرافیایی سوادکوه
همان طور که گفته شد، شهرستان سوادکوه وسوادکوه شمالی که مرکز آن شهر پل سفید و شیرگاه است، در استان مازندران واقع شده و از آن به عنوان یکی از شهرستان های شمال کشور یاد می شود. از نظر جغرافیایی این شهرستان در ناحیه البرز مرکزی و در مجاورت استان سمنان واقع شده است. شهرستان سوادکوه از سمت شمال جغرافیایی به سوادکوه شمالی، از سمت جنوب به فیروزکوه و ارفه کوه، از سمت غرب به بابلکنار ، بابل و از شرق به ساری و ارتفاعات دودانگه محدود می شود.
طبق سر شماری های صورت گرفته در در سال ۱۳۹۵، جمعیت این شهرستان نزدیک به ۴۴ هزار نفر بوده و مساحت سوادکوه ۲۰۷۸ کیلومتر مربع اندازه گیری شده است. ویژگی بسیار مهم سوادکوه این است که به نسبت دیگر شهرستان های استان مازندران شاهد تراکم جمعیت کمتری در این منطقه هستیم.
سوادکوه در واقع در یک دره طولانی قرار گرفته است و به دلیل همجواری این ناحیه با جلگه های جنوبی و دریای خزر شاهد آب و هوای خاصی در این منطقه هستیم. عمده بارش های این منطقه در نواحی کم ارتفاع شمالی و به صورت باران بوده و به دلیل همجواری این منطقه با رشته کوه های البرز، شاهد آب و هوای سرد سیری در بخش های جنوبی سوادکوه هستیم. مراتع شهرستان سوادکوه یکی از بهترین و غنی ترین مراتع در سطح کشور به حساب می آیند. در واقع این مراتع سرسبز و خاص نتیجه آب و هوای فوق العاده منطقه سوادکوه است.
گویش مردمی :
اگر بخواهیم نگاهی به گویش مردم این شهرستان انداخته و آن ها را از نظر زبان تکلم و گویش بررسی کنیم، باید گفت که بومیان این منطقه به زبان مازندرانی صحبت کرده و شاهد آن هستیم که واژه های بسیار زیادی از زبان طبری در گویش مردم منطقه سوادکوه وجود دارد.
ویژگی بسیار مهم منطقه سوادکوه از نظر گویش، آن است که این منطقه به نسبت دیگر نقاط ایران کمتر تحت نفوذ زبان و فرهنگ بیگانه قرار گرفته است و بسیاری از مردم این منطقه همچنان با لهجه و گویش قدیمی خود صحبت می کنند.
اقتصاد و فرهنگ :
در گذشته‌ای نه چندان دور مراتع غنی این منطقه منبع درآمد ساکنین آن بود. مردم این ناحیه اکنون نیز به علت شرائط مناسب اقلیمی به کار دامپروری و پرورش انواع دام اشتغال دارند. تا قبل از ملی شدن مراتع و اصلاحات ارضی سواد کوه جزء یکی از مهم‌ترین تأمین‌کننده مواد لبنی و گوشتی بازار تهران و مازندران به‌شمار می‌رفت ، البته مردمان زحمتکش و خستگی ناپذیر این خطه سرسبز در عصر پیشه رو نیز با صنعتی شدن دامپروری همچنان پیشرو در این عرصه فعالیت میکنند .
در حال حاضر نیز سوادکوه به عنوان یک از قطب‌های دامپروری استان مازندران مطرح بوده و یکی از بهترین نژاد گوسفند زل در این ناحیه پرورش یافته و نگهداری می‌شوند.
بعلت کوهستانی بودن منطقه کشاورزی در این شهرستان از رونق چندانی برخوردار نیست و در نواحی جنوبی آن کشت گندم، جو و ارزان در گذشته مرسوم بوده است و در بعضی مناطق این منطقه در حوالی شهر آلاشت که زادگاه رضاشاه پهلوی است هنوز بعضی مردم محلی کشت و کار میکنند .
در نواحی جلگه‌ای شمال سوادکوه که به نام سوادکوه شمالی نامگذاری شده است کشت و کار در حومه شهر شیرگاه دارای رونق بیشتری است و برنج کاری قسمت اصلی تأمین معاش و گردش امورات اقتصادی آن به‌شمار میرود.
این شهرستان علاوه بر ذخائر عظیم زغال سنگ، منابع معدنی دیگر مانند فلورین و سیلیس نیز از در آمد‌های اقتصادی این ناحیه به‌شمار میرود و عده کثیری نیز در خدمات مربوط به راه‌آهن دولتی کشور اشتغال دارند.
جنگل‌های سوادکوه، نیز نقش اندکی در امورات اقتصادی ناحیه دارند. این شهرستان دارای ۱،۰۵۰،۰۰۰هکتار جنگل‌آباد و مرغوب، ۱۶۰،۰۰۰ هکتار جنگل نامناسب و ۱۰۸،۰۰۰ هکتار مرتع می‌باشد.
از نظر سوابق فرهنگی نیز منطقه سوادکوه دارای پیشینه‌ای بسیار روشن در ایران بوده و شخصیت‌های بزرگی را در علوم مختلف به جامعه علمی کشور تقدیم کرده‌است. در حال حاضر نیز ساکنین این شهرستان از فرهنگ اصیل، سنتی و بسیار غنی برخوردارند که در رفتار اجتماعی آنان نیز نمود یافته‌است. وسعت فراوان و شرائط سخت اقلیمی و طبیعی باعث گردیده که در خصوص احداث اماکن فرهنگی و آموزش عالی که سوادکوه به جایگاه واقعی خود دست پیدا نکند، ولی با روند مثبت موجود در حال توسعه می‌باشد.
آداب و رسوم :
تا چند دهه قبل آداب و رسوم سنتی که از دوران باستان به یادگار مانده بود در سوادکوه رواج داشت اکنون بسیاری از آن‌ها به خاطر رسوخ تفکرات خاص شهرنشینی به فراموشی سپرده شده و نسبت‌های بر جای مانده نیز دچار تغییرات اساسی گردیده‌است.
مردم منطقه سوادکوه مانند دیگر مناطق مازندران آئین‌های سنتی و مذهبی ماه مبارک رمضان، عید فطر، قربان و غدیر خم و جشن‌های میلاد ائمه به همراه سوگواری خاص ماه محرم و آئین‌های ملی عید نوروز، شب یلدا را بر پا می‌دارند.
از دیگر سنت‌های زیبا و نیکوی قدیمی شب‌نشینی است که توأم با بیان حکایات و اساطیر قدیم می‌باشد. در این دور هم‌نشینی‌ها تنقلات و شیرینی‌های سنتی مانند پشت زیک، ماکلمه و نان کتی نیز تهیه و استفاده می‌شود و تا میهمان قندان را برنگرداند، میزبان دادن چای را قطع نمی‌کند.
در آئین سنتی ۲۶ عید ماه که هر ساله در پایان ماه تیر برگزار می‌شود اهالی بیاد در گذشتگان و نیاکان خود در کنار مزار آن‌ها به مرثیه خوانی، پذیرای و برپائی ورزش‌های سنتی اهتمام می‌ورزند. از رسوم جالب دیگر منطقه، مراسم پنو می‌باشد که خاص دامداران و دامپروران بوده و بیشتر در زمان انتقال دام‌ها به نواحی ییلاقی و ارتفاعات اجرا می‌شود.
مراسم نوروز خوانی در ماه پایانی زمستان و در آستانه عید نوروز شبانان و چوپانان مناطق ییلاقی شب هنگام با کوبیدن درب منازل آغاز بهار و پایان زمستان را بشارت می‌دهند. علاوه برآن با تکان دادن زنگوله و ایجاد سر و صدا وارد روستا‌ها می‌شوند و با آهنگ و آوئی ویژه شعر می‌خوانند و از صاحب خانه مژدگانی طلب میکنند. زنان کدبانو مژدگانی دادن را نیک پنداشته و از شگون‌های خوب می‌دانند. در برخی از اوقات نوروزی خوان یک کیسه کوچک را به سر یک طناب کوتاه می‌بندند و آن را به داخل منازل انداخته و صاحب خانه پس از پرکردن کیسه از پول یا شیرینی، تخم مرغ، قند، چای و آن را به نوروزی خوان برمی‌گرداند.
جاذبه های گردشگری مسیر راه آهن سوادکوه
قرارگیری سوادکوه در نزدیکی راه‌های ارتباطی شمال به جنوب کشور ، نقش مهمی در توسعه‌ی این شهرستان داشته است. شهرهای پل‌سفید ، زیراب ، شیرگاه در مسیر مواصلاتی تهران شمال قرار دارند. علاوه بر این راه آهن تهران شمال نیز از این منطقه گذر می‌کند که خود این مسیر نیز دیدنی های خاص خودش را دارد.
پل وِرِسک در مسیر راه آهن تهران شمال در روستای ورسک از توابع سوادکوه ساخته شده‌است. پلی که از معروف‌ترین و زیباترین بخش‌های راه آهن تهران شمال است. پل‌های معروف به سه خط طلا نیز از نقاط جذاب راه آهن تهران شمال است که بعد از پل ورسک و در حد فاصل روستاهای ورسک و گَدوک قرار دارد. آبشار ورسک دیگر جاذبه‌ی گردشگری روستای ورسک است.
آبشار گَزو در بخش شیرگاه، از توابع شهرستان سوادکوه، در دل جنگلی سرسبز جای گرفته است و از جاذبه‌های گردشگری طبیعی شهرستان سوادکوه است. این آبشار در نزدیکی امامزاده‌ای معروف به سه بزرگوار گزو قرار دارد.
دریاچه زیبای شورمست دیگر جاذبه‌ی گردشگری طبیعی شهرستان سوادکوه است. این دریاچه در نزدیکی شهر پل سفید، و در دل درختان جنگلی بر بلندای کوه شکل گرفته‌است.
منطقه‌ی جنگلی اوریم، اَرفَه کوه (ارفع کوه)، جنگل هِلی‌دار، غار زنگیان و غار کیجاک چال تعدادی از دیگر دیدنی‌های طبیعی شهرستان سوادکوه هستند.
جنگل راش سوادکوه که در اطراف روستای سنگده واقع شده، در فصل پاییز نمایی کم‌نظیر به خود می‌گیرد و مقصد طبیعت‌گردان به حساب می‌آید.
دریاچه سد لَفور یا سد البرز هم دیگر منطقه‌ی جذاب شهرستان سوادکوه است که در محل تلاقی سه رودخانه احداث شده است. این سد بزرگ در منطقه‌ای جنگلی قرار دارد و مناظر جذابی را در اطراف آن می‌توان مشاهده کرد.
قلعه کنگلو یکی از جاذبه‌های گردشگری تاریخی شهرستان سوادکوه و استان مازندران است که در فاصله‌ی تقریبا ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی دوآب قرار دارد.
سوادکوه محل مناسبی برای خرید گیاهان دارویی و صنایع دستی به شمار میرود. از جمله صنایع دستی این شهرستان نیز می‌توان به صنایع چوبی، نمدمالی، گلیم بافی، جاجیم بافی و پارچه‌های دلیجی اشاره کرد.
منبع : سایت های معتبر گوگل فارسی
